Dr Look Chee Meng Melvin
Bác sĩ ngoại tổng quát
Nguồn: Shutterstock
Bác sĩ ngoại tổng quát
Sỏi mật là các khối rắn được hình thành từ các chất có trong dịch mật (bile) và có thể nằm trong túi mật hoặc đường mật. Sỏi mật thường được hình thành đầu tiên ở túi mật. Túi mật là cơ quan dự trữ dịch mật sản sinh ra từ gan. Khi chúng ta ăn các bữa ăn thịnh soạn, túi mật sẽ co bóp để đưa dịch mật này vào ruột thông qua đường mật. Chức năng túi mật bị rối loạn có thể tác động đến việc tống khứ dịch mật và dẫn đến việc một lượng dịch mật cô đặc bị giữ nguyên một chỗ bên trong túi mật. Sỏi mật có thể được hình thành theo thời gian, đặc biệt là khi mật có nồng độ cholesterol và bilirubin cao.
Một số sỏi mật có kích thước nhỏ, mềm, và không có triệu chứng, và có thể được để yên một mình. Một số sỏi mật khác gây ra sự khó chịu và đau nhức, và cần được chăm sóc y tế. Bạn nên đến gặp bác sĩ nếu nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào sau đây:
Nếu không được điều trị, sỏi mật có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng khác, ví dụ như chứng viêm túi mật cấp. Việc sỏi mật đi vào đường mật cũng có thể gây ra tình trạng tắc nghẽn đường mật, khiến hiện tượng vàng da và viêm tụy xuất hiện.
Phần lớn các nhân tố rủi ro khiến hình thành sỏi mật đều có liên hệ với chế độ ăn và lối sống. Tuổi tác, chủng tộc, giới tính, và tiền sử gia đình mắc bệnh sỏi mật có thể khiến bạn dễ bị hơn. Nếu các bệnh lý về túi mật bị nghi ngờ, bác sĩ có thể yêu cầu bạn làm xét nghiệm siêu âm bụng và xét nghiệm máu để kiểm tra chức năng gan của bạn. Xét nghiệm CT hoặc MRI thỉnh thoảng cũng được yêu cầu, nhằm xác định sự hiện diện của sỏi mật bên trong đường mật.
Nếu sỏi mật không biểu hiện triệu chứng, tình trạng này có thể được để yên một mình. Bác sĩ có thể khuyến nghị bạn giảm lượng chất béo nạp vào, và luôn cảnh giác với các cơn đau tăng nặng ở vùng bụng trên, bên phải.
Nếu gặp phải các triệu chứng, sẽ có sẵn một vài phương án điều trị như sau:
Một ca phẫu thuật loại bỏ túi mật, hay cholecystectomy, là một quy trình phẫu thuật nhằm loại bỏ hoàn toàn túi mật đang bị bệnh hoặc bị viêm.
Bác sĩ có thể khuyến nghị việc phẫu thuật loại bỏ túi mật nếu sỏi mật đang gây ra những cơn đau khủng khiếp và các biến chứng khác, như tình trạng tắc nghẽn đường mật.
Phẫu thuật loại bỏ túi mật có thể được thực hiện qua cả phẫu thuật nội soi ổ bụng (phương pháp keyhole – qua vết rạch nhỏ) và phẫu thuật hở. Phẫu thuật nội soi ổ bụng thường được ưu tiên, do với các vết rạch nhỏ hơn, bạn có thể hồi phục nhanh hơn và giảm thiểu rủi ro nhiễm trùng.
Phẫu thuật loại bỏ túi mật thông qua một vết mổ lớn, đơn lẻ ở phần bụng. Phương pháp này đôi khi được yêu cầu trong trường hợp việc thực hiện phẫu thuật nội soi là không khả thi do các mô sẹo hoặc các biến chứng về mặt giải phẫu do các cuộc phẫu thuật bụng trước đó gây ra. Phẫu thuật hở loại bỏ túi mật cũng có thể sẽ trở nên cần thiết nếu tình trạng viêm nặng nề được gây ra bởi sỏi mật. Tuy vậy, nhìn chung, nhu cầu đối với phẫu thuật hở đang trở nên hiếm xảy ra, do các bác sĩ phẫu thuật ngày càng nhiều kinh nghiệm trong việc xử lý những tình huống phức tạp sử dụng các kỹ thuật ít xâm lấn.
Đây là loại phẫu thuật loại bỏ túi mật phổ biến nhất được thực hiện, vì tính chất ít xâm lấn, dẫn đến thời gian hồi phục ngắn hơn. Sau khi đưa bạn vào tình trạng gây mê toàn thân, bác sĩ phẫu thuật sẽ tạo 3 hoặc 4 vết mổ nhỏ ở phần bụng của bạn. Bác sĩ phẫu thuật tiếp đó sẽ đưa các dụng cụ chuyên biệt vào các vết mổ và cẩn thận loại bỏ phần túi mật đang có bệnh hoặc bị viêm.
![Vị trí vết mổ trong phẫu thuật cắt túi mật "không sẹo"](https://cdn-assets-eu.frontify.com/s3/frontify-enterprise-files-eu/eyJvYXV0aCI6eyJjbGllbnRfaWQiOiJmcm9udGlmeS1leHBsb3JlciJ9LCJwYXRoIjoiaWhoLWhlYWx0aGNhcmUtYmVyaGFkXC9hY2NvdW50c1wvYzNcLzQwMDA2MjRcL3Byb2plY3RzXC8yMDlcL2Fzc2V0c1wvZDNcLzM4MjUzXC81NmE5OTU3MDc3NGZjYzVhNTVkZTVjMjNlMGFmOTg2OS0xNjU4MzAxMDMwLmpwZyJ9:ihh-healthcare-berhad:UoFrNRsQwTq-1AGuQ-UE7eUHW9i_3ig9QkZDAqF_OAQ?format=webp "Vị trí vết mổ trong phẫu thuật cắt túi mật "không sẹo"")
Đối với các bệnh nhân ưu tiên kết quả thẩm mỹ tốt, một lựa chọn khác được đưa ra là phẫu thuật nội soi ổ bụng "một vết rạch". Tất cả các dụng cụ phẫu thuật được đặt vào trong cùng một vết rạch nhỏ đơn lẻ, vốn được tạo ra thật sâu bên trong rốn. Vết thương này sau đó sẽ lành lại mà không để lại bất kỳ vết sẹo nào có thể nhìn thấy được.
Không chỉ giúp chấm dứt những cơn đau nhức do sỏi mật gây ra, phẫu thuật loại bỏ túi mật còn là cách duy nhất để ngăn ngừa sỏi mật tái phát trở lại.
Nếu bạn quyết định trải qua phẫu thuật loại bỏ túi mật bằng phương pháp nội soi ổ bụng, những lợi ích của phương pháp này bao gồm:
Một buổi tư vấn tiền phẫu thuật toàn diện sẽ được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa và tất cả các xét nghiệm máu và xét nghiệm siêu âm của bạn sẽ được xem xét.
Điều quan trọng là phải cung cấp thông tin cho bác sĩ nếu bạn đang sử dụng bất kỳ loại thuốc nào. Điều này quan trọng vì một vài loại thuốc nhất định có thể gây ảnh hưởng đến quy trình phẫu thuật. Bác sĩ cũng cần biết liệu bạn đang mang thai, hoặc khả năng có mang thai hay không.
Bác sĩ sẽ đưa ra các lời khuyên về những công đoạn chuẩn bị cần phải thực hiện trước khi phẫu thuật. Những sự chuẩn bị bao gồm:
Phần lớn bệnh nhân nằm lại ở bệnh viện trong vòng 1 đêm sau khi phẫu thuật loại bỏ túi mật bằng phương pháp nội soi ổ bụng, và từ 3 – 5 đêm nếu phẫu thuật hở được yêu cầu.
Sự hồi phục sau phẫu thuật nội soi ổ bụng diễn ra khá nhanh, và bạn có thể tiếp tục các hoạt động hằng ngày vào ngày sau khi phẫu thuật. Vận động cơ thể nhẹ nhàng có thể bắt đầu lại sau 1 – 2 tuần. Bác sĩ sẽ đưa ra lời khuyên về việc chăm sóc các vết mổ của bạn trong lúc hồi phục, và sẽ cắt chỉ trong một buổi hẹn khám tái khám.
Bạn có thể quay lại chế độ dinh dưỡng bình thường vào ngày sau khi phẫu thuật, nhưng tốt nhất vẫn nên tránh các thức ăn nhiều dầu mỡ và chất béo trong một khoảng thời gian. Tiêu thụ trái cây và rau củ được khuyến khích do chất xơ hỗ trợ việc tiêu hóa sau phẫu thuật.
![Người phụ nữ nói "không" với bánh pizza](https://cdn-assets-eu.frontify.com/s3/frontify-enterprise-files-eu/eyJvYXV0aCI6eyJjbGllbnRfaWQiOiJmcm9udGlmeS1leHBsb3JlciJ9LCJwYXRoIjoiaWhoLWhlYWx0aGNhcmUtYmVyaGFkXC9hY2NvdW50c1wvYzNcLzQwMDA2MjRcL3Byb2plY3RzXC8yMDlcL2Fzc2V0c1wvYzdcLzM5MzkzXC9kOTc4ZmRmOGJlNDgwNDg5MWYyOGFkMGM4Njc0YWQ0Mi0xNjU4MzA4MDYzLmpwZyJ9:ihh-healthcare-berhad:flBSQ5Vyqx1jCanW_UL5QfLw8oDGHts_w3HaCshyMtY?format=webp "Người phụ nữ nói "không" với bánh pizza")
Phẫu thuật loại bỏ túi mật bằng phương pháp nội soi ổ bụng rất an toàn và các rủi ro biến chứng vượt khỏi các rủi ro thông thường, nhỏ, vốn liên quan đến các tình trạng như:
Khi cơ thể dần dần thích nghi với việc thiếu túi mật, bạn có thể phải trải qua một vài tác dụng phụ như khó tiêu mỡ, tiêu chảy, và xì hơi (đầy bụng). Những vấn đề này có thể được giảm thiểu bằng cách điều chỉnh chế độ dinh dưỡng một cách đơn giản, và sử dụng thuốc khi cần thiết.
Mặc dù phẫu thuật loại bỏ túi mật là một quy trình phẫu thuật an toàn và hiệu quả, bạn vẫn nên trao đổi những lợi ích và rủi ro với bác sĩ phẫu thuật để bạn có thể đưa ra quyết định có đầy đủ thông tin.
Nếu bạn có bảo hiểm y tế bổ sung, chẳng hạn như Integrated Shield Plan](/vi/billing-payment/integrated-shield-plans "Integrated Shield Plan") và gói bảo hiểm hỗ trợ thêm (rider), số tiền mặt cần thanh toán cho các hóa đơn chăm sóc sức khỏe tư nhân có thể được giảm đến mức tối thiểu.
Nhận ước tính về các chi phí tự chi trả (out-of-pocket expenses) cho các quy trình phẫu thuật phổ biến (và phòng bệnh đơn) tại bệnh viện Mount Elizabeth, Gleneagles, Parkway East. Bạn có thể sẽ vô cùng ngạc nhiên về khả năng chi trả của hình thức chăm sóc sức khỏe tư nhân!