Các Chấn Thương Ở Cổ Tay, Khuỷu Tay Và Vai Mà Bạn Có Thể Bị
Cập nhật lần cuối: 14 Tháng Tư 2022 | 5 phút - Thời gian đọc
Trong phần thứ hai của loạt bài gồm 2 phần này, chúng ta sẽ tập trung vào các tình trạng khớp vùng trên cơ thể thường gặp, ảnh hưởng đến cổ tay, cánh tay và vai.
Bạn có biết là bong gân, căng cơ và các cơn đau cơ thể khác nằm trong số rất nhiều vấn đề cơ xương khớp mà bác sĩ cần khám chữa ở phòng khám? Khi nói đến phần trên cơ thể, các vấn đề và chấn thương liên quan đến cơ xương khớp thường ảnh hưởng đến cổ tay, khuỷu tay, hoặc các khớp ở vai.
Hãy cùng nhau xem xét 3 tình trạng phổ biến này ở phần trên cơ thể, nguyên nhân, triệu chứng, và các phương pháp điều trị có sẵn.
Viêm Gân Cổ Tay (Viêm Bao Hoạt Dịch Gân De Quervain)
Viêm bao hoạt dịch gân De Quervain là một tình trạng phổ biến ở cổ tay gây ra bởi viêm các gân tham gia vào cử động của ngón cái. Tình trạng viêm và sưng của gân thường bắt nguồn từ việc lạm dụng cổ tay, như chơi điện tử hàng giờ liền trước máy tính. Điều này cũng có thể gây ra tình trạng sưng bên trong bao hoạt dịch gân, dẫn đến đau và hạn chế cử động, vì các gân ở cổ tay của chúng ta không thể cử động trơn tru.
Triệu Chứng
Cơn đau sẽ xuất hiện ở phía bên của cổ tay gần với ngón cái, sẽ trở nặng khi làm các động tác như cầm nắm và uốn cong cổ tay. Viêm bao hoạt dịch gân De Quervain còn được gọi là “cổ tay mẹ bỉm sữa” hoặc “ngón cái mẹ bỉm sữa”, do rất phổ biến ở các bà mẹ mới sinh, vì cần phải ôm ấp và nâng đỡ đứa con đang dần lớn lên của mình.
Yếu Tố Rủi Ro
Tình trạng này cũng thường gặp ở phụ nữ trung niên, cũng như ở những người tham gia vào các hoạt động cần cử động lặp đi lặp lại của cổ tay và bàn tay. Các hoạt động này bao gồm chơi điện tử, làm vườn, hoặc các môn thể thao dùng vợt. Phụ nữ mang thai, các bà mẹ mới sinh, cũng như bệnh nhân bị viêm khớp dạng thấp cũng có khả năng bị mắc viêm bao hoạt dịch gân De Quervain.
Phương Pháp Điều Trị
Có nhiều phương pháp điều trị khác nhau có thể hỗ trợ giảm thiểu tình trạng này:
Nghỉ Ngơi Và Điều Chỉnh Hoạt Động
Tránh các hoạt động làm nặng thêm tình trạng, và cho gân, cũng như ngón cái, thời gian nghỉ ngơi, có thể giúp giảm viêm.
Thuốc Men
Các thuốc giảm đau như paracetamol hoặc các thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) như ibuprofen có thể giúp giảm đau.
Nẹp Cổ Tay Hoặc Băng Cổ Tay
Sử dụng nẹp cổ tay hoặc băng cổ tay để hỗ trợ và hạn chế cử động của cổ tay và ngón tay cái, có thể làm giảm tình trạng viêm của gân.
Tiêm Thuốc
Nếu các phương pháp nêu trên không cải thiện tình trạng bệnh, thuốc corticosteroid có thể được sử dụng để giảm viêm.
Phẫu Thuật
Nếu tình trạng bệnh không có cải thiện khi dùng các phương pháp điều trị bảo tồn, giải phẫu có thể được khuyến nghị để mở hoặc làm giãn rộng bao hoạt dịch gân, để giảm áp lực cho các gân bị viêm.
Viêm Khớp Khuỷu Tay Vận Động Viên Tennis Hoặc Viêm Khớp Khuỷu Tay Vận Động Đánh Golf (Viêm Gân Khuỷu Tay)
Cả viêm khuỷu tay vận động viên tennis (tennis elbow) và viêm khuỷu tay vận động đánh golf (golfer’s elbow) đều bao gồm tình trạng viêm xung quanh khớp khuỷu tay, gây ra đau đớn. Điểm khác biệt giữa hai tình trạng bệnh này nằm ở vị trí cơn đau xuất hiện. Đối với viêm khuỷu tay vận động viên tennis, đau được cảm nhận ở phần ngoài của khuỷu tay; trong khi với viêm khuỷu tay vận động đánh golf, cơn đau xuất hiện ở phần bên trong của khuỷu tay. Cả hai tình trạng này đều có khả năng là do quá tải khớp khuỷu tay, hoặc là hậu quả của chấn thương khuỷu tay trước đó.
Triệu Chứng
Trong trường hợp viêm gân khuỷu tay, cơn đau và cảm giác nhức nhối thường xuất hiện ngay tại khớp khuỷu tay. Đau cũng có thể cảm nhận được ở cẳng tay và cổ tay của bạn. Đau trở nặng hơn khi làm một vài động tác nhất định, như uốn cong cổ tay hoặc cầm nắm các vật dụng.
Yếu Tố Rủi Ro
Những người tham gia vào các hoạt động cần thực hiện lặp đi lặp lại nhiều lần các động tác của cổ tay và cánh tay, có khả năng cao sẽ mắc phải viêm khuỷu tay vận động viên tennis và viêm khuỷu tay vận động đánh golf hơn. Các hoạt động này bao gồm đánh golf, các môn thể thao dùng vợt, và thậm chí cả khi người nội trợ xắt thái thực phẩm khi nấu ăn. Tình trạng này cũng có thể ảnh hưởng đến những người thường xuyên làm việc chân tay, như sửa ống nước, sơn, và sửa xe hơi.
Phương Pháp Điều Trị
Có nhiều phương pháp điều trị khác nhau đối với viêm gân khuỷu tay, bao gồm cả một vài phương pháp có thể thực hiện tại nhà.
Nghỉ Ngơi Và Điều Chỉnh Hoạt Động
Giảm thiểu các hoạt động làm tình trạng khuỷu tay nặng thêm.
Thuốc Men
Bác sĩ có thể kê đơn một đợt dùng các loại thuốc giảm đau hoặc thuốc chống viêm để giảm đau và giảm viêm.
Vật Lý Trị Liệu
Bác sĩ cũng có thể giới thiệu bạn tới chuyên gia vật lý trị liệu, để tập luyện các bài tập tăng cường sức mạnh và kéo giãn cho cẳng tay của bạn.
Dụng Cụ Nẹp
Bác sĩ có thể kê đơn để dùng dụng cụ nẹp khuỷu tay hoặc cẳng tay, để hỗ trợ giảm thiểu các triệu chứng, bằng cách nâng đỡ các gân bị viêm ở khuỷu tay.
Tiêm Thuốc
Nếu các triệu chứng không được cải thiện sau 6-8 tuần điều trị tại nhà, bác sĩ có thể đề nghị tiêm corticosteroid để giúp giảm viêm. Trong một số trường hợp, có thể cần thời gian hồi phục dài hạn hơn, kéo dài ít nhất 6 – 12 tháng để lành hẳn.
Phẫu Thuật
Nếu các triệu chứng vẫn không cải thiện sau điều trị bảo tồn, giải phẫu có thể được đề nghị.
Viêm Dính Bao Khớp Vai
Viêm dính bao khớp vai xuất hiện khi các mô xung quanh khớp vai của bạn bị cứng lại đến mức độ bị căng gây hạn chế, hoặc thậm chí làm mất sự vận động của vai.
Triệu Chứng
Triệu chứng điển hình của viêm dính bao khớp vai bao gồm đau, đi kèm với cảm giác căng cứng và nhức mỏi, có thể trở nặng vào ban đêm. Khả năng vận động của khớp vai bị ảnh hưởng cũng có thể bị giảm thiểu. Nói chung, viêm dính bao khớp vai trải qua ba giai đoạn:
Giai đoạn đông cứng (freezing): Đau dữ dội ở vai, trở nặng theo thời gian, và đau hơn về đêm, đi kèm với hạn chế cử động của vai.
Giai đoạn đông (frozen): Đau có thể giảm, nhưng tình trạng căng cứng trở nên tệ hơn, gây khó khăn cho hoạt động hằng ngày.
Giai đoạn tái tan (thawing): Sự vận động của vai bắt đầu cải thiện và trở lại bình thường.
Yếu Tố Rủi Ro
Viêm dính bao khớp vai có liên quan đến các tình trạng bệnh như: tiểu đường, các vấn đề về tuyến giáp (cường giáp và suy giáp), bệnh Parkinson, và các chấn thương vai trước đó. Tình trạng này cũng phổ biến hơn ở nữ giới hơn nam giới, và ở những người trung niên ở khoảng độ tuổi từ 40 đến 60.
Phương Pháp Điều Trị
Thuốc Men
Các loại thuốc thường được kê đơn cho viêm dính bao khớp vai bao gồm NSAIDs, nhằm giảm thiểu các triệu chứng và tình trạng viêm.
Vật Lý Trị Liệu
NSAIDs kết hợp với vật lý trị liệu được chứng minh là có hiệu quả hơn so với chỉ dùng thuốc. Vật lý trị liệu bao gồm các bài tập kéo giãn để duy trì khả năng vận động, và hỗ trợ kiểm soát cơn đau.
Tiêm Thuốc
Nếu các triệu chứng vẫn còn dai dẳng, một mũi tiêm thuốc corticosteroid vào vai có thể được thực hiện để làm thuyên giảm các triệu chứng.
Phẫu Thuật
Nếu các triệu chứng vẫn còn tiếp diễn bất chấp các phương pháp nêu trên, phẫu thuật có thể được đề nghị để cải thiện tình trạng.
Chan, Y., Pua, P. Y., & How, C. H. (2017). Physical therapy in the management of frozen shoulder. Singapore Medical Journal, 58(12), 685–689. Retrieved on 22-2-2022 from https://doi.org/10.11622/smedj.2017107
Chesterton, L. S., Mallen, C. D., & Hay, E. M. (2011). Management of tennis elbow. Open Access Journal of Sports Medicine, 2, 53–59. Retrieved on 22-2-2022 from https://doi.org/10.2147/OAJSM.S10310
u2028De Quervain's Tendinosis. OrthoInfo. (2013, December). Retrieved October 5, 2021, from https://orthoinfo.aaos.org/en/diseases--conditions/de-quervains-tendinosis/.u2028
Goel, R., & Abzug, J. M. (2015). De Quervain's Tenosynovitis: A review of the rehabilitative options. HAND, 10(1), 1–5. Retrieved on 22-2-2022 from https://doi.org/10.1007/s11552-014-9649-3
Informed Health Online. (2018, May 30). Golfer's elbow: Overview. NCBI. Retrieved October 5, 2021, from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK507002/.
u2028Johnson, G. W., Cadwallader, K., Scheffel, S. B., & Epperly, T. D. (2007). Treatment of lateral epicondylitis. American Family Physician, 76(6), 843–848. Retrieved October 5, 2021, from https://www.aafp.org/afp/2007/0915/p843.html
u2028Mayo Foundation for Medical Education and Research. (2020, August 1). Frozen shoulder. Mayo Clinic. Retrieved October 5, 2021, from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/frozen-shoulder/symptoms-causes/syc-20372684.
Mayo Foundation for Medical Education and Research. (2020, July 23). De Quervain's tenosynovitis. Mayo Clinic. Retrieved October 5, 2021, from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/de-quervains-tenosynovitis/diagnosis-treatment/drc-20371337.
u2028Mayo Foundation for Medical Education and Research. (2020, October 10). Golfer's elbow. Mayo Clinic. Retrieved October 5, 2021, from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/golfers-elbow/symptoms-causes/syc-20372868.
u2028Mayo Foundation for Medical Education and Research. (2021, February 25). Tennis elbow. Mayo Clinic. Retrieved October 5, 2021, from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/tennis-elbow/symptoms-causes/syc-20351987.
u2028University of Michigan Health. (2020, November 16). Tennis elbow. Michigan Medicine. Retrieved October 5, 2021, from https://www.uofmhealth.org/health-library/hw225372.
u2028Wheeler, T. (2021, March 18). What Is a Frozen Shoulder? WebMD. Retrieved October 5, 2021, from https://www.webmd.com/a-to-z-guides/what-is-a-frozen-shoulder.
u2028Zelman, D. (2020, March 6). What’s de Quervain's Tenosynovitis? WebMD. Retrieved October 5, 2021, from https://www.webmd.com/rheumatoid-arthritis/guide/de-quervains-disease.
Việc lắp một khớp gối mới nghe có vẻ như khoa học viễn tưởng vào một vài thập kỷ trước, nhưng việc thay toàn bộ khớp gối ngày nay đã trở thành một thủ thuật tương đối phổ biến.
Không phải ai tham gia chơi thể thao cũng biết về những rủi ro đi kèm – cho đến khi họ bị chấn thương. Dưới đây là danh sách 5 chấn thương thể thao nghiêm trọng đứng đầu và cách thức điều trị chúng.
Các biến chứng do tiểu đường và Bệnh Động Mạch Ngoại Vi thường dẫn đến việc bệnh nhân mất đi phần chi thể, nhưng thực tế điều này không phải là không thể tránh được.
Các vận động viên chuyên nghiệp tích lũy vô số chấn thương trong suốt sự nghiệp. Cầu thủ Wong Wei Long của Singapore Slinger chia sẻ cách anh tối thiểu hóa các chấn thương thể thao tại nơi làm việc.
Hiểu biết về các rủi ro giúp bạn có cách phòng tránh tốt hơn. Sau đây là một vài chấn thương thường gặp bạn nên cẩn trọng khi tham gia các môn thể thao yêu thích.
Đau lưng ngày càng trở nên phổ biến trong giới nhân viên văn phòng, những người ngồi cả ngày. Tìm hiểu thêm về 3 phương pháp điều trị cột sống có thể giúp điều trị các vấn đề ở lưng.