Ung thư da

Có hai nguyên nhân chính gây ung thư da đó là do đột biến ADN của các tế bào da và do da tiếp xúc trực tiếp với môi trường độc hại (ví dụ: tia cực tím UVA, v.v. ).

Các yếu tố nguy cơ gây ung thư da.

Bạn có nguy cơ mắc ung thư da cao hơn nếu có một hoặc nhiều yếu tố nguy cơ sau:

• Da sáng màu, người da trắng nằm trong nhóm nhạy cảm nhất.
• Có tiền sử da bị cháy nắng.
• Tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời.
• Sống ở khu vực khí hậu nắng nóng hoặc vùng cao.
• Có nốt ruồi không điển hình (đặc biệt là nốt ruồi có đường kính trên 5mm)
• Tổn thương da tiền ung thư (dày sừng quang hóa).
• Có người thân mắc ung thư da.
• Bản thân từng mắc ung thư da.
• Hệ miễn dịch suy yếu.
• Phơi nhiễm phóng xạ.
• Phơi nhiễm với một số chất như Asen.

Cách phòng ngừa ung thư da.

Hầu hết các loại ung thư da đều có thể phòng ngừa. Để bảo vệ bản thân, hãy thực hiện các biện pháp phòng tránh bệnh ung thư da sau:

• Tránh tiếp xúc với ánh nắng mặt trời: Hạn chế ra ngoài hoặc để da tiếp xúc trực tiếp với nắng trong khoảng từ 10h sáng đến 4h chiều.
• Sử dụng kem chống nắng: Thoa kem chống nắng có chỉ số SPF từ 30 trở lên, kể cả vào những ngày nhiều mây. Thoa kem lên tất cả các vùng da hở, kể cả môi, vành tai, mu bàn tay và cổ. Thoa lại kem sau mỗi 2 tiếng, hoặc trong thời gian ngắn hơn nếu bạn đang bơi hoặc đổ mồ hôi.
• Mặc quần áo bảo hộ: Mặc quần áo sẫm màu che kín tay và chân, đội mũ rộng vành và đeo kính râm. Mặc quần áo bảo hộ theo đúng quy định nếu phải tiếp xúc với hóa chất hoặc chất phóng xạ khi làm việc.
• Kiểm tra da thường xuyên: Thường xuyên kiểm tra da để phát hiện sớm các tổn thương hoặc thay đổi ở vị trí nốt ruồi, tàn nhang, vết sưng và vết bớt. Đi khám sớm trong trường hợp có bất thường.

Ban đầu, ung thư da thường không có triệu chứng, một số dấu hiệu nhận biết điển hình là các tổn thương màu đỏ hoặc màu sắc không đều và không bị mất đi. Các loại ung thư da khác nhau cũng sẽ có biểu hiện triệu chứng khác nhau.

Triệu chứng Ung thư da biểu mô tế bào đáy

• Ung thư biểu mô tế bào đáy là dạng ung thư da phổ biến nhất (chiếm khoảng 80%). Bệnh thường xuất hiện tại vùng da tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời như cổ hoặc mặt.
• Triệu chứng phổ biến nhất là ung thư bắt đầu từ một sẩn sáng, phát triển từ từ sau vài tháng hoặc vài năm.
• Tổn thương phẳng dạng sẹo, có màu thịt hoặc màu nâu.
• Vết loét rỉ máu hoặc đóng vảy, liên tục tái phát sau khi lành.

Triệu chứng Ung thư da biểu mô tế bào vảy

Ung thư biểu mô tế bào vảy thường gặp ở vùng da mặt, hai tai và bàn tay. Người có nước da sẫm màu có nguy cơ mắc ung thư biểu mô tế bào vảy cao hơn ở các vùng da ít tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời. Loại ung thư này biểu hiện dưới dạng:

• Nốt cứng, đỏ.
• Tổn thương phẳng, bề mặt đóng vảy.

Triệu chứng Ung thư sắc tố da

Ung thư hắc tố có thể phát triển ở mọi vùng da trên cơ thể, kể cả trên nốt ruồi. Các dấu hiệu nhận biết ung thư hắc tố bao gồm:

• Xuất hiện đốm lớn màu nâu trên da.
• Nốt ruồi rỉ máu hoặc thay đổi về màu sắc, kích thước, gây cảm giác khó chịu.
• Tổn thương kích thước nhỏ có bờ không đều, một phần tổn thương có màu đỏ, hồng, trắng, xanh hoặc xanh đen.
• Tổn thương gây đau, ngứa, rát.
• Tổn thương sẫm màu ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, đầu ngón tay, ngón chân hoặc trên màng nhầy niêm mạc miệng, mũi, âm đạo hoặc hậu môn.

Việc khám sàng lọc ung thư da định kỳ là cách tốt nhất để phòng ngừa và chẩn đoán ung thư da. Người bệnh cũng có thể tự khám thông qua một số dấu hiệu nhận biết điển hình hoặc liên hệ với bác sĩ để được khám và tư vấn chuyên sâu.

Kiểm tra bề mặt da bằng mắt thường

Người bệnh có thể tự kiểm tra da tại nhà hoặc thực hiện kiểm tra tại cơ sở y tế uy tín. Người bệnh khi thấy một hoặc một vài triệu chứng ung thư da cần đến ngay bác sĩ để được khám chuyên sâu. Bác sĩ sẽ thăm khám da để xác định xem thay đổi trên da có phải do ung thư hay không. Bác sĩ có thể chỉ định thực hiện thêm một số xét nghiệm nâng cao để xác nhận chẩn đoán.

Sinh thiết tế bào da tại vùng bị nghi ung thư

Nếu phát hiện vùng da nghi ngờ ung thư, bác sĩ có thể yêu cầu lấy mẫu từ vùng da đó để xét nghiệm. Sinh thiết da giúp khẳng định bạn có mắc ung thư da không và nếu có thì là loại ung thư nào. Phương pháp này còn giúp xác định giai đoạn ung thư biểu mô tế bào đáy.

Ung thư da là một loại ung thư không quá nguy hiểm và có khả năng chữa khỏi cao nếu như chưa di căn. Cách điều trị ung thư da được quyết định dựa vào loại ung thư, kích thước, vị trí tổn thương và giai đoạn của ung thư.

Thực hiện sinh thiết da để loại bỏ vùng da ung thư

Trong trường hợp bệnh nhẹ, vùng da tổn thương nhỏ và giới hạn trên bề mặt da, chỉ cần tiến hành thủ thuật sinh thiết để loại bỏ toàn bộ vùng da ung thư.

Điều trị ung thư da bằng nạo bỏ và đốt điện

Sau khi loại bỏ phần lớn u, bác sĩ dùng thiết bị cu-rét dạng thìa (curette) nạo đi từng lớp tế bào ung thư. Những tế bào còn sót lại bị phá hủy bởi kim điện. Hai thủ thuật đơn giản, nhanh gọn này được dùng để điều trị ung thư biểu mô tế bào đáy hoặc ung thư biểu mô tế bào vảy mỏng.

Phẫu thuật lạnh trong điều trị ung thư da

Bác sĩ có thể loại bỏ dày sừng quang hóa và một số vùng da ung thư nhỏ ngay từ giai đoạn sớm bằng cách sử dụng nitơ lỏng để đóng băng tổn thương. Mô chết sẽ tróc ra sau khi rã đông.

Phẫu thuật cắt ung thư da

Phẫu thuật là phương án điều trị thích hợp cho mọi loại ung thư da. Bác sĩ sẽ tiến hành cắt bỏ mô bị ung thư và một phần da lành xung quanh, nếu cần.

Phẫu thuật Moh trong điều trị ung thư da tái phát và khối u lớn

Phẫu thuật Moh được áp dụng trong trường hợp ung thư da lan rộng, tái phát hoặc khó điều trị. Phẫu thuật Moh có thể diều trị cho cả hai loại ung thư biểu mô tế bào vảy và tế bào đáy. Phẫu thuật Moh thường được áp dụng ở các vùng da cần được bảo tồn tối đa, chẳng hạn như ở mũi.

Xạ trị ung thư da

Xạ trị là phương pháp sử dụng chùm tia năng lượng cao như tia X để tiêu diệt tế bào ung thư. Xạ trị được áp dụng trong trường hợp phẫu thuật không thể loại bỏ hoàn toàn tế bào ung thư. Trong các trường hợp khối u xâm lấn quanh thần kinh tiến triển, thì phương pháp xạ trị cũng được xem xét.

Hóa trị ung thư da

Hóa trị là phương pháp dùng thuốc để tiêu diệt tế bào ung thư đặc biệt khi ung thư da đã di căn xa. Trong trường hợp ung thư giới hạn ở bề mặt da, có thể thoa kem chứa chất chống ung thư trực tiếp lên vùng da tổn thương. Nếu ung thư lan ra các phần khác trên cơ thể, có thể tiến hành điều trị bằng hóa trị toàn thân.

Liệu pháp quang động

Liệu pháp này phá hủy tế bào ung thư da bằng cách kết hợp tia laze và thuốc khiến tế bào ung thư trở nên nhạy cảm với ánh sáng.

Liệu pháp sinh học (liệu pháp miễn dịch)

Liệu pháp sinh học sử dụng chính hệ miễn dịch của cơ thể làm vũ khí tiêu diệt tế bào ung thư da. Đây là phương pháp điều trị ung thư tiên tiến và có tiềm năng cao.

Liệu pháp nhắm đích

Liệu pháp nhắm đích tấn công các phân tử kiểm soát khả năng tăng sinh của tế bào ung thư, qua đó làm chậm tốc độ phát triển của u mà không gây ảnh hưởng đến các mô lành.

** Ung thư thận ở giai đoạn sớm, việc cắt bỏ một phần sẽ mang đến những hy vọng khỏi bệnh cao cho bệnh nhân mắc ung thư thận. Nếu ung thư thận tiến triển và lan ra bên ngoài thận, phác đồ điều trị có thể kết hợp các phương pháp sau tùy thuộc vào tình trạng của bệnh nhân.

Đặt lịch khám / Tư vấn Tìm Bác sĩ

Nhiễm trùng thứ cấp.

Ung thư da có thể làm gián đoạn chức năng bảo vệ của da, dẫn đến nhiễm trùng da. Bệnh nhân có thể bị nhiễm trùng ở nhiều mức độ từ nhẹ đến nặng, thậm chí nhiễm trùng toàn thân.

Sẹo và/hoặc biến dạng.

Quá trình phát triển hoặc điều trị ung thư da có thể để lại sẹo hoặc gây biến dạng trên da. Biến chứng này ít gặp nếu ung thư da được phát hiện sớm.

Phù bạch huyết.

Phù bạch huyết thường gặp khi cắt bỏ hạch bạch huyết trong quá trình phẫu thuật. Đây là tình trạng tích tụ dịch trong một phần cơ thể do hạch và hệ bạch huyết bị tổn thương.

Ung thư da tái phát.

Sau điều trị, ung thư da có thể tái phát cục bộ hoặc tái phát ở vị trí da cách xa vị trí ung thư ban đầu.

Ung thư da thường di căn như thế nào?

Cũng như nhiều loại ung thư khác, ung thư da ác tính có tỷ lệ di căn cao. Ung thư hắc tố hoặc ung thư biểu mô tế bào vảy tiến triển có thể lan sang các khu vực khác trên cơ thể.

Ở giai đoạn cuối, các tế bào ung thư da bắt đầu di căn và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm hơn.

• Các nốt ruồi hoặc các đốm màu lan rộng, lở loét. Chân của nốt ruồi cũng bám sâu hơn vào da.
• Ung thư da di căn vào hạch bạch huyết ở vùng cổ, nách, bẹn, v.v. Các hạch này sẽ vỡ, lở loét khi sưng quá to, sờ vào có cảm giác cứng nhưng không đau.
• Theo đường máu, các tế bào ung thư sẽ lan đến các cơ quan khác của cơ thể như gan, dạ dày, phổi, não.

Ung thư da nằm trong nhóm bệnh ung thư có khả năng được chữa khỏi cao nhất. Nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách thì hầu hết các bệnh ung thư da đều có thể chữa khỏi. Tỷ lệ bệnh nhân sống thêm 5 năm sau khi được chẩn đoán có thể lên tới 91,5%.

Cơ hội phát hiện sớm ung thư da ở giai đoạn đầu là rất lớn. Người bệnh có thể phát hiện ung thư tế bào sắc tố da bằng mắt thường. Nếu ung thư chưa di căn, các bác sĩ có thế loại bỏ khối u bằng nạo bỏ, đốt điện hoặc phẫu thuật cắt bỏ khối u.

Tại giai đoạn muộn, ung thư da có thể có tiến triển nguy hiểm hơn khi di căn sang các cơ quan khác của cơ thể. Khi đó, việc điều trị sẽ rất khó khăn. Tiên lượng sống trên 5 năm chỉ còn khoảng dưới 20%.