Hỏi Bác Sĩ: Nguyên Nhân Gây Suy Thận Là Gì?

Theo thống kê 2020 từ Hiệp Hội Thận Học Quốc Tế, hơn 850 triệu người trên toàn thế giới phải chịu đựng một vài dạng bệnh lý về thận. Theo Tổ Chức Y Tế Thế Giới, bệnh lý về thận là "nguyên nhân tử vong hàng đầu".

Do tình trạng phổ biến của suy thận quá hiển nhiên, việc thấu hiểu các nguyên nhân gây ra bệnh là quan trọng. Bác sĩ Goh đào sâu tìm hiểu vấn đề này và nhiều vấn đề khác, khi đặt bút giải quyết các câu hỏi được hỏi nhiều nhất về thận.

Thận của tôi nằm ở đâu?

Thận của chúng ta nằm ở phía gần phía sau cơ thể, thấp hơn phần giữa thân người một chút, với một quả thận ở mỗi bên cột sống.

Tại sao thận lại quan trọng?

Thận của chúng ta loại bỏ chất độc và nước dư thừa khỏi cơ thể. Tóm lại, thận điều chỉnh sự cân bằng muối và nước trong cơ thể, và cũng sản sinh hormone cần thiết cho sự chắc khỏe của xương và sự sản sinh hồng cầu.

Nguyên nhân gây suy thận?

Có nhiều vấn đề y tế có thể gây ra suy thận, dù là đột ngột hay xảy ra qua một khoảng thời gian. Suy thận đột ngột dẫn đến tình trạng chúng tôi gọi là suy thận cấp, thường do một vài loại thuốc họ uống, một vài bệnh nhiễm trùng hoặc thậm chí là chấn thương.

Tiếp đến, có những vấn đề y tế cuối cùng dẫn đến suy thận ở bệnh nhân, như tiểu đường và huyết áp cao. Nếu các vấn đề y tế này không được kiểm soát tốt về lâu về dài, có thể dẫn đến tổn thương cơ quan nội tạng, và suy thận là một trong những khả năng.

Suy thận có thể chữa trị được không?

Có nhiều lựa chọn khác nhau cho các phương pháp trị liệu thay thế chức năng thận - chủ yếu là chạy thận và/ hoặc ghép thận. Trong quá trình chạy thận, máy chạy thận có thể loại bỏ chất độc và nước dư thừa khỏi cơ thể, nhưng việc này chỉ diễn ra khi bệnh nhân đang chạy thận.

Trong cấy ghép thận, một quả thận khỏe mạnh được cấy ghép vào trong cơ thể của bệnh nhân suy thận, và quả thận khỏe mạnh này đảm nhận tất cả các chức năng mà quả thận của bệnh nhân đáng lẽ phải làm. Vì thế, cách điều trị và "chữa khỏi" suy thận thực sự là một ca ghép thận thành công.

Làm thế nào để biết thận của tôi đang gặp vấn đề?

Thật không may, bệnh thận chỉ xuất hiện rất ít các triệu chứng cho đến khi bệnh nhân ở trong giai đoạn cuối của bệnh thận mãn tính. Khi đó, họ có thể mắc phải một vài triệu chứng như:

• Quá tải chất lỏng, như khó thở khi vừa đi vài bước
• Không thể nằm thẳng trên gối, cần phải được đỡ bằng thêm vài cái gối
• Phù chân vào cuối ngày

Đây là những dấu hiệu thường có xu hướng xuất hiện muộn. Bệnh nhân mong muốn tìm hiểu liệu mình có mắc bệnh thận hay không - đặc biệt là những người mang yếu tố nguy cơ như tiểu đường hay cao huyết áp - được khuyến nghị nên đi khám sức khỏe định kỳ do chúng tôi có thể phát hiện các dấu hiệu như có máu hay protein trong nước tiểu và thực hiện các biện pháp sửa chữa sớm.

Quả thận nào quan trọng hơn - trái hay phải?

Khi đánh giá chức năng thận của bệnh nhân, chúng tôi thường lấy máu từ tĩnh mạch ngoại biên và đó là kết quả tổng hợp của chức năng của cả hai quả thận, chứ không phải chỉ từ bên trái hoặc bên phải. Chúng ta cần đến cả hai quả thận, hoặc ít nhất một quả thận hoạt động tốt, nên khó có thể nói được quả nào quan trọng hơn.

Điều tôi muốn nói với các nhà tài trợ thận còn sống là chúng tôi luôn luôn có xu hướng bảo vệ nhà tài trợ thận còn sống, đồng nghĩa với việc chúng tôi sẽ luôn luôn để lại quả thận tốt hơn, về phương diện giải phẫu, cho người hiến.

Một quả thận có thể mọc lại hay không?

Công nghệ hiện tại chưa thể phát triển đến mức tái tạo một quả thận. Nhưng nếu một bệnh nhân mắc khối u thận và một phần của quả thận bị ảnh hưởng đã được loại bỏ, phần chưa bị loại bỏ của quả thận đó cùng với quả thận còn lại vẫn có thể hoạt động tích cực hơn để bù đắp cho phần đã bị mất.

Tôi nghĩ một câu hỏi tốt hơn sẽ là liệu một người có thể sống khỏe mạnh chỉ với một quả thận. Câu trả lời là có, do quả thận còn lại sẽ hoạt động tích cực hơn để bù đắp cho sự vắng mặt của quả thận đối diện.

Làm thế nào để bảo vệ thận?

Để phòng tránh bệnh thận cấp tính, bạn có thể tránh khỏi các loại thuốc và tránh dùng các thuốc không kê đơn có thể khiến bạn dễ mắc phải các bệnh thận.

Đối với bệnh nhân mắc phải các vấn đề y tế như tiểu đường và huyết áp cao, chúng tôi sẽ bảo đảm chúng được kiểm soát tốt để bệnh nhân không tiến đến giai đoạn cuối với thận bị tổn thương. Đối với bệnh nhân khỏe mạnh, khám sàng lọc định kỳ để tìm kiếm dấu hiệu của máu hoặc protein trong nước tiểu là một cách thức tốt để bảo vệ thận, từ đó chúng tôi có thể triển khai các biện pháp sửa chữa sớm nếu phát hiện ra bất kỳ điểm bất thường nào.

Nếu lo ngại về sức khỏe của đôi thận, hãy đặt lịch hẹn với một trong những chuyên gia thận của chúng tôi ngay hôm nay.