Phẫu thuật mắt LASIK là gì?
LASIK là một loại phẫu thuật khúc xạ, nghĩa là bất kỳ phẫu thuật nào được thực hiện để sửa chữa tật khúc xạ của mắt.
Trong mắt bình thường, ánh sáng đi vào qua giác mạc và đi qua đồng tử và thủy tinh thể, nơi các tia sáng sau đó được hội tụ trên võng mạc. Sau đó, các dây thần kinh thị giác sẽ gửi thông tin đến não, để não diễn giải thành những hình ảnh mà mắt chúng ta nhìn thấy.
Tật khúc xạ xảy ra khi hình dạng mắt ngăn ánh sáng hội tụ vào võng mạc. Điều này gây nhìn mờ, có thể khắc phục bằng cách đeo kính hoặc kính áp tròng, hoặc thực hiện phẫu thuật khúc xạ để sửa tật khúc xạ.
Các loại tật khúc xạ thường gặp bao gồm:
- Cận thị hay khó nhìn rõ các vật ở xa
- Viễn thị hay khó nhìn rõ các vật ở gần
- Loạn thị là tầm nhìn bị méo mó do giác mạc cong không đều
- Lão thị là tình trạng mất dần dần khả năng hội tụ gần xảy ra khi lão hóa
Cách thực hiện thủ thuật
Phẫu thuật khúc xạ thường được thực hiện bằng tia laser. Dạng phẫu thuật khúc xạ phổ biến nhất được thực hiện là LASIK (bào mòn giác mạc bằng laser). Thủ thuật tia laser làm thay đổi hình dạng của giác mạc để khắc phục tật khúc xạ về thị lực.
Các dạng phẫu thuật khúc xạ khác bao gồm:
- Cắt đốt bề mặt
- SMILE (rút 1 lớp mô mỏng có hình dạng thấu kính qua đường rạch nhỏ)
- ICL, còn được gọi là kính áp tròng cấy ghép
Tại sao cần phẫu thuật LASIK?
Nếu bạn bị cận thị, viễn thị, loạn thị hoặc lão thị, nhưng không muốn đeo kính mắt hoặc kính áp tròng nữa, thì bạn có thể cân nhắc lựa chọn phẫu thuật khúc xạ.
Phẫu thuật khúc xạ:
- Cho phép bạn đạt được thị lực bình thường mà không cần đeo kính, ngay sau một ngày thực hiện thủ thuật
- Tương đối không đau
- Thủ thuật đã được xác định rõ ràng
- Có rất ít biến chứng
Ai không nên thực hiện phẫu thuật LASIK?
LASIK không được khuyến cáo nếu bạn có bất kỳ bệnh lý nào về mắt, rối loạn hoặc tổn thương nào có thể dẫn đến tăng nguy cơ biến chứng hoặc kết quả phẫu thuật kém hơn. Các tình trạng này bao gồm:
- Đục thủy tinh thể.
- Khô mắt nặng vì LASIK có thể làm mắt khô hơn.
- Tăng nhãn áp vì áp lực trong mắt có thể tăng lên trong quá trình thực hiện thủ thuật.
- Viêm (như viêm giác mạc hoặc viêm màng bồ đào) và các bệnh nhiễm trùng (như viêm mụn rộp da một mặt) làm ảnh hưởng đến mắt.
- Giác mạc hình chóp, một bệnh mắt ảnh hưởng đến giác mạc và có thể dẫn đến mất thị lực. Nếu bệnh giác mạc hình chóp di truyền trong gia đình, hãy thảo luận với bác sĩ trước khi thực hiện bất kỳ phẫu thuật mắt nào theo lựa chọn ngay cả khi bạn không bị bệnh đó.
- Đồng tử lớn, đặc biệt trong điều kiện ánh sáng yếu, vì bạn có thể phải sống với các vấn đề về thị lực ban đêm như lóa mắt, vầng hào quang và nhìn đa hình sau khi phẫu thuật.
- Các bệnh khác về mắt có thể dẫn đến tình trạng suy giảm dần thị lực và làm mỏng giác mạc của bạn.
LASIK có nguy cơ cao hơn nếu bạn có một số bệnh lý như:
- Bệnh hoặc tình trạng ảnh hưởng đến hệ miễn dịch như HIV, lupus, hoặc viêm khớp dạng thấp. Bạn có thể dễ bị nhiễm trùng hơn hoặc vết mổ phẫu thuật có thể mất nhiều thời gian để lành lại hơn. Tương tự, nguy cơ sẽ cao hơn nếu bạn đang sử dụng thuốc ức chế miễn dịch vì bất kỳ lý do gì.
- Bệnh tiểu đường không được kiểm soát, có thể khiến bạn có nguy cơ biến chứng, chẳng hạn như nhiễm trùng.
LASIK có thể không phù hợp với bạn nếu:
- Bạn tích cực chơi các môn thể thao va chạm vào khuôn mặt và mắt, như võ thuật hay quyền anh.
- Bạn dưới 18 tuổi và bị cận thị. Điều này là vì thị lực của bạn có thể chưa ổn định.
- Bạn đang mang thai, đang cho con bú hoặc dùng steroid. Các tình trạng này có thể gây xáo động tạm thời về thị lực.
- Bạn đang sử dụng thuốc có chứa axit retinoic hoặc tretinoin để điều trị mụn trứng cá.
Ngoài ra, hãy lưu ý rằng những lợi ích mà bạn có thể nhận được từ LASIK có thể không vượt quá những nguy cơ liên quan nếu bạn có:
- Tầm nhìn khá tốt (ví dụ: bạn không cần đeo kính mọi lúc)
- Tật khúc xạ mức cao hoặc cận thị nặng
- Lão thị
Các nguy cơ và biến chứng của phẫu thuật LASIK là gì?
LASIK có thể dẫn đến tác dụng phụ, thường khỏi sau vài tuần hoặc vài tháng:
- Còn sót loạn thị có thể xảy ra nếu cắt mô không đều. Nhưng với sự xuất hiện của công nghệ iLASIK “mặt sóng” tùy chỉnh, tỷ lệ này đã giảm đáng kể.
- Mỏng giác mạc, còn gọi là phình giãn giác mạc, là một trong những biến chứng nặng nhất của LASIK.
- Khô mắt là tác dụng phụ thường thấy của LASIK. Mắt bạn có thể cảm thấy khô sau phẫu thuật cho đến 6 tháng hoặc lâu hơn.
- Các vấn đề về lớp vạt giác mạc như nhiễm trùng, chảy nước mắt nhiều hoặc khối mô tăng sinh bất thường dưới lớp vạt giác mạc.
- Khắc phục tật khúc xạ chưa đủ hoặc quá mức, có thể cần phải phẫu thuật tăng cường thêm.
- Các vấn đề về thị lực bao gồm khó nhìn rõ ràng vào ban đêm. Bạn có thể bị lóa mắt hoặc nhìn thấy hào quang xung quanh ánh đèn chói hoặc thậm chí là nhìn đôi.
- Mất thị lực hiếm gặp hoặc suy giảm thị lực sau phẫu thuật.
Có khả năng bạn vẫn cần đeo kính đọc sách nếu bạn bị lão thị do tuổi tác.
Bạn chuẩn bị cho phẫu thuật LASIK như thế nào?
Trước khi quyết định phẫu thuật LASIK, bác sĩ sẽ đánh giá cẩn thận mức độ phù hợp và liệu thủ thuật này có mang lại lợi ích lâu dài cho bạn hay không. Trong khi đánh giá, bác sĩ sẽ:
- Hỏi về bệnh sử sức khỏe của bạn.
- Kiểm tra kỹ xem bạn có bất kỳ bệnh lý về mắt nào không.
- Đo kích thước, hình dạng và độ dày của giác mạc và tìm ra bất kỳ bất thường nào.
- Xác định vùng giác mạc nào của bạn cần định hình lại và lượng mô cần loại bỏ.
Trong nhiều tuần và nhiều ngày trước khi phẫu thuật, bác sĩ sẽ yêu cầu bạn:
- Dừng đeo kính áp tròng và chuyển sang kính trong ít nhất một vài tuần. Nguyên nhân là do việc đeo kính áp tròng làm thay đổi hình dạng giác mạc của bạn và có thể dẫn đến các phép đo không chính xác và ảnh hưởng đến kết quả phẫu thuật.
- Hãy làm sạch lông mi trong vài ngày, để loại bỏ mảnh vụn và tránh nhiễm trùng, nếu bạn hiện đang bị viêm bờ mi hoặc rối loạn chức năng tuyến Meibomian.
- Dừng sử dụng sản phẩm chăm sóc da hoặc trang điểm gần mắt một ngày trước phẫu thuật và vào ngày phẫu thuật.
Điều gì sẽ xảy ra trong phẫu thuật LASIK?
Phẫu thuật LASIK thường là một thủ thuật nhanh chóng và không đau.
Thời gian ước tính
Chỉ mất vài phút để thực hiện phẫu thuật trên mỗi mắt. Toàn bộ thủ thuật không mất quá 30 phút.
Trước thủ thuật
Bác sĩ sẽ sử dụng thuốc tê trong mắt trước khi sử dụng một dụng cụ để giữ cho mí mắt mở.
Trong khi thực hiện thủ thuật
Phẫu thuật LASIK gồm 2 giai đoạn:
- Tạo thành một lớp vạt giác mạc. Sử dụng laser, bác sĩ sẽ tạo một lớp vạt giác mạc, để lại một phần bản lề nhỏ dính vào phần còn lại của giác mạc.
- Định hình lại giác mạc. Bác sĩ sẽ nâng lớp vạt giác mạc và sử dụng một tia laser excimer để định hình lại mô giác mạc dưới lớp vạt đó. Tia laser sẽ loại bỏ một lượng nhỏ mô giác mạc với mỗi chùm tia. Sau đó, lớp vạt được lại vị trí ban đầu để có thể liền lại tự nhiên.
Trong suốt thủ thuật này, bạn có thể ngửi thấy mùi cháy và nghe thấy một số âm thanh lớn khi tia laser loại bỏ mô giác mạc.
Nếu bạn cần phẫu thuật LASIK ở cả hai mắt, bác sĩ có thể thực hiện cả hai thủ thuật trong cùng một ngày.
Sau thủ thuật
Sau khi phẫu thuật, thị lực của bạn vẫn sẽ bị mờ trong khoảng 6 giờ đầu tiên. Mắt bạn có thể cảm thấy rát, ướt hoặc có cảm giác cộm. Tuy nhiên, các triệu chứng này sẽ dần dần khỏi sau thủ thuật.
Chăm sóc và phục hồi sau phẫu thuật LASIK
Thời gian phục hồi sau LASIK sẽ khác nhau. Mặc dù bạn chỉ cần nghỉ việc trong thời gian ngắn sau khi phẫu thuật, nhưng có thể mất từ 2 đến 3 tháng để mắt lành hoàn toàn và thị lực trở nên ổn định. Để giúp mắt bạn phục hồi:
- Tránh trang điểm mắt trong tuần đầu tiên.
- Tránh tập thể dục trong 1 tuần.
- Tránh bơi lội hoặc thể thao dưới nước, sử dụng bồn tắm nước nóng hoặc tham gia vào các môn thể thao va chạm cường độ cao trong một tháng.
- Đeo miếng che mắt vào ban đêm để bảo vệ mắt trong vài ngày đầu tiên.