Ghép gan

Ghép gan có những loại nào?

Tại Singapore, cả ghép gan từ người hiến đã chết và ghép gan từ người hiến sống (LDLT) đều được dùng làm phương pháp điều trị cho bệnh nhân được chẩn đoán mắc bệnh gan giai đoạn cuối.

Tuy nhiên, do thiếu người hiến đã qua đời, LDLT ngày càng trở thành phương pháp khả thi đối với bệnh nhân cần ghép gan.

• Ghép gan từ người hiến đã chết Phương pháp này còn gọi là ghép gan từ người hiến đã qua đời. Gan ghép được lấy từ người hiến tạng bị chết não trong trường hợp đã có sự đồng ý. Toàn bộ gan của người hiến sẽ được ghép cho bệnh nhân.

• Ghép gan từ người hiến sống Gan khỏe mạnh của người hiến sẽ được cắt một phần và ghép cho bệnh nhân. Có thể thực hiện việc này vì gan có khả năng tự tái tạo rất đặc biệt. Cả gan ghép và phần gan còn lại của người hiến đều có thể tái sinh nhanh chóng. Ngay cả khi 70% khối gan bị cắt, 30% khối gan còn lại sẽ thực hiện đầy đủ chức năng để hỗ trợ sự sống cho người hiến và gan sẽ tái tạo 100% chức năng trong vòng 4 – 6 tuần.

Tại sao ghép gan từ người hiến sống (LDLT) lại quan trọng?

Tại Singapore và nhiều quốc gia châu Á như Hàn Quốc, Nhật Bản và Đài Loan, các trung tâm cấy ghép không thể đáp ứng đủ nhu cầu của lượng bệnh nhân trong danh sách chờ ghép gan từ người hiến đã qua đờingày càng tăng.

Để giúp giải quyết tình trạng thiếu hụt đang diễn ra, Mount Elizabeth đã phát triển chương trình ghép gan từ người hiến sống thiết thực và điều trị thành công cho bệnh nhân bằng các dịch vụ cấy ghép từ năm 2014.

Lợi ích của việc ghép gan từ người hiến sống

Thời gian dài chờ gan từ người hiến đã qua đời đồng nghĩa với việc một số bệnh nhân có thể tiến triển bệnh và gặp phải biến chứng gây tử vong.

Mặt khác, ghép gan từ người hiến sống có thể giảm thời gian chờ đợi của một người trong danh sách chờ. Việc này giúp tiết kiệm khoảng thời gian sống còn và có khả năng cứu người. Ngoài ra, gan từ người hiến sống có thể bắt đầu hoạt động ngay, nhờ đó mang lại kết quả tốt hơn sau phẫu thuật.

Phẫu thuật này có thể được tiến hành trên bệnh nhân mắc bệnh gan giai đoạn cuối, bất kể căn nguyên của bệnh. Người nhận tiềm năng được lựa chọn cẩn thận và phải đáp ứng các tiêu chí khắt khe.

Tìm hiểu thêm về ghép gan từ người hiến sống (LDLT) và cách thức thực hiện.

Ai nên cân nhắc ghép gan từ người hiến sống (LDLT)?

Ghép gan từ người hiến sống có thể được khuyến cáo cho bệnh nhân bị:

• Bệnh gan giai đoạn cuối
• Ung thư gan, hoặc ung thư biểu mô tế bào gan (HCC)
• Sẹo gan. Còn gọi là xơ gan mất bù, bệnh này do nhiều nguyên nhân gây ra ở người trưởng thành, thường gặp nhất là viêm gan B hoặc C, dùng quá nhiều đồ uống có cồn trong thời gian dài, bệnh gan tự miễn hoặc tích tụ mỡ trong gan.
• U gan
• Bệnh gan di truyền
• Tắc ống mật, hoặc tắc nghẽn đường mật bẩm sinh (ở trẻ em). Khi ống dẫn mật ra khỏi gan đến túi mật bị tắc nghẽn, lượng mật tích tụ có thể làm tổn thương mô gan, dẫn đến xơ gan.
• Biến chứng y tế như vàng da, cổ trướng (tích tụ dịch trong ổ bụng), bệnh não (lú lẫn hoặc hôn mê), phì đại tĩnh mạch trong thực quản (giãn tĩnh mạch thực quản) hoặc xuất huyết mạch máu.

Tôi có đủ điều kiện ghép gan từ người hiến sống (LDLT) không?

Quá trình chọn lọc để được ghép gan rất nghiêm ngặt. Các yếu tố cân nhắc chính bao gồm:

• Độ nặng của bệnh gan. Ghép gan chỉ được khuyến cáo khi nguy cơ tử vong do bệnh cao hơn nguy cơ tổng thể do ghép gan.
• Nguyên nhân gây bệnh gan
• Lợi ích và rủi ro đối với cả người nhận và người hiến

Đội ngũ y tế còn có thể cân nhắc các yếu tố như:

• Tiền sử bệnh lao hoặc bệnh truyền nhiễm mạn tính như HIV
• Thể trạng tổng thể
• Tình trạng sức khỏe tâm thần

Ai có thể trở thành người hiến gan sống?

Người muốn hiến gan phải được kiểm tra y tế kỹ lưỡng để đảm bảo gan khỏe mạnh và việc hiến gan là an toàn. An toàn là yếu tố tối quan trọng đối với cả người hiến và người nhận. Hãy trao đổi với bác sĩ về các rủi ro.

Bạn có thể đủ điều kiện hiến gan nếu bạn:

• Là người trưởng thành tự nguyện trong độ tuổi từ 18 - 60
• Có nhóm máu tương thích với bệnh nhân
• Có chỉ số BMI có lợi cho sức khỏe và tâm lý vững vàng
• Không mắc bệnh liên quan đến gan
• Có gan khỏe mạnh, hoạt động tốt
• Sẵn sàng và chuẩn bị tốt để trải qua toàn bộ quá trình ghép gan từ người hiến sống bao gồm đánh giá trước khi hiến, phẫu thuật và phục hồi.

Tìm hiểu thêm về điều kiện hiến tạng và trở thành người hiến tạng.

Tôi có thể trông đợi điều gì khi là bệnh nhân ghép gan từ người hiến sống (LDLT)?

Tại Mount Elizabeth, đội ngũ chăm sóc bệnh nhân cấy ghép tận tâm sẽ cung cấp cho bạn dịch vụ chăm sóc cá nhân trong toàn bộ hành trình. Chúng tôi sẽ hợp tác chặt chẽ với bạn để hướng dẫn trước, trong và sau khi phẫu thuật, hỗ trợ và cung cấp các nguồn lực để bạn và gia đình nắm bắt thông tin trong từng giai đoạn.

Quá trình ghép gan từ người hiến sống bao gồm:

1. Tìm người hiến gan sống tương thích và khỏe mạnh. Bước đầu tiên trong hành trình này là tìm kiếm ứng viên phù hợp, người này có thể là người thân trực hệ, họ hàng hoặc bạn thân. Sự phù hợp giữa người hiến và người nhận dựa trên nhóm máu, kích cỡ cơ thể, tình trạng y khoa tổng quát và các yếu tố khác.

2. Trải qua quá trình đánh giá kỹ lưỡng trước khi cấy ghép để xác định bạn và người hiến đủ điều kiện. Cả bạn và người hiến sẽ phải thực hiện khám y khoa và đánh giá tâm lý kỹ càng. Quá trình đánh giá sẽ do đội ngũ lâm sàng của chúng tôi thực hiện, sau đó thêm một bước do bác sĩ độc lập thực hiện.

3. ** Gặp người hiến cùng với gia đình của bạn để họp gia đình.**

4. Chuẩn bị cho ca phẫu thuật bằng cách dùng thuốc hoặc chế độ ăn uống phù hợp theo tư vấn y khoa của đội ngũ cấy ghép để đảm bảo sức khỏe tốt nhất.

5. Xin phê duyệt và ủy quyền từ Hội đồng Đạo đức Cấy ghép, theo yêu cầu của Đạo luật cấy ghép nội tạng người (HOTA) của Bộ Y tế Singapore.

6. Thực hiện phẫu thuật ghép. Trong khi cấy ghép, bác sĩ phẫu thuật sẽ rạch ở bụng trên để cắt bỏ gan và thay thế bằng phần gan ghép của người hiến. Phần gan cụ thể được hiến sẽ tùy thuộc vào kích thước của gan người hiến và nhu cầu của bạn. Sau đó, bác sĩ phẫu thuật sẽ nối các mạch máu và ống mật đến gan mới để phục hồi dòng máu. Vết rạch sẽ được đóng sau khi các cấu trúc quan trọng đã được nối lại (khâu lại) và hoạt động tốt. Tìm hiểu thêm về điều sẽ xảy ra trong và sau khi phẫu thuật.

7. Chăm sóc sau phẫu thuật cấy ghép. Sau khi ghép, bạn sẽ cần áp dụng lối sống lành mạnh, dùng thuốc mỗi ngày và định kỳ tái khám theo lịch hẹn để bảo vệ cơ quan mới. Nhân viên y tế điều phối cấy ghép, bác sĩ chuyên khoa dinh dưỡng và nhóm chăm sóc y tế hỗ trợ sẽ giáo dục và hướng dẫn bạn về cách chăm sóc sau cấy ghép.

Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào liên quan đến quá trình cấy ghép, hãy hỏi bác sĩ phẫu thuật và đội ngũ chăm sóc cấy ghép. Sự cam kết và động lực lâu dài của bạn là điều tối quan trọng để quá trình cấy ghép thành công.